Dementzia duten pertsonentzako hiria: hausnarketak

Artikulu honek egilearen "La ciudad para personas con demencia bukatuta" doktore-tesiaren emaitza nagusiak aurkezten ditu (2023), baita 2024ko otsailean egindako Villages of Care/Villages of Life Mintegiko gogoetak ere. Arkitekturaren eta gizarte-eraldaketen arteko harremanaren esparru teorikotik abiatuta, batez ere dibertsitate funtzionala duten pertsonentzako eta adinekoentzako eraikinen tipologiei dagokienez, hiru planteamendu ezberdin aurkezten dira.

Lehenik eta behin, dementzia duten pertsonentzako bizitegi-ingurune seguruak sortzea helburu duen eredu berriaren inguruko hausnarketa, haien autonomia eta nortasuna lehenetsiz, hiri-auzoak bizikidetza-unitateekin, lorategiekin eta askotariko zerbitzuekin birsortuz. Bestalde, zainketen eredu komunitarioa, non komunitatean integratzea erabatekoa den, pertsonen bizitzan jarraitutasuna sortuz beren bizi-prozesuan zehar eta laguntza eta zainketa-zerbitzu profesionalak behar dituen unetik aurrera. Azkenik, hiri-inguruneek eraldatzeko eta dementzia duten pertsonentzako ingurune egokiak sortzeko eskaintzen dituzten aukerak.

Egoitza tradizionalekin kontrastean, hiru eredu horiek bizitza komunitarioa eta pertsonaren independentzia sustatzen dituzte, eta inspiratzaileak izan daitezke arkitekturaren esparrutik adinekoen zaintza egokian aurrera egiten jarraitzeko.