Jarduera fisikoa objektiboki eta subjektiboki neurtzea eta adinekoen arrisku kardiobaskularreko faktoreekin duen lotura: zein da egokiena?

Argitalpen hau Matia Institutuak Euskal Herriko Unibertsitateko erizaintza eta fisiologia sailekin batera "funtzionamendu kognitiboa eta jarduera fisikoaren ohiturekin, nutrizioarekin eta adinekoen estres oxidatiboarekin duen lotura" izeneko proiektu komunaren barruan egindako ikerketa batean lortutako emaitzen zati bat da. Eusko Jaurlaritzak finantzatzen du.

Helburuak: helduen lagin batean, jarduera fisikoaren (af), neurri objektibo eta subjektiboaren eta arrisku kardiobaskularraren faktoreen (AKF) arteko lotura-maila zehaztea, biztanleria horretan erabiltzeko AF neurri egokiena zein den ebaluatzeko. Azterketaren diseinua eta emaitza-neurriak: zeharkako azterlan hori egiteko, komunitateko 95 parte-hartzaile bildu ziren (61 emakume eta 34 gizon, 60 eta 85 urte bitartekoak). 60 urteko edo gehiagoko pertsonak sartu ziren, eguneroko bizitzako oinarrizko jarduerak egiteko gai zirenak, hala nola, janztea eta bainatzea, eta bakarrik edo bikotekidearekin bizi zirenak. Datuen bilketan, AFren neurketa antropometrikoak, odol-analisiak eta neurketa objektibo eta subjektiboak sartu ziren, azelerometroen eta adinekoentzako Yale AFaren galdetegiaren bidez, hurrenez hurren.

Emaitzak: galdetegiak AF indize globala (guztizko puntuazioa) gizonetan emakumeetan baino altuagoa zela adierazi bazuen ere, AF totalaren neurketa objektiboak (minutuen eta eguneko urratsen arabera neurtutako zenbaketak) ez ziren sexuaren araberakoak izan. Hala ere, emaitza desberdinak lortu ziren emakumeen eta gizonen artean, AFren eta FRCVren parametro objektiboen eta subjektiboen arteko erlazioa aztertu zenean. Emakumeen kasuan, arrisku kardiobaskularra adierazten duten parametroak, hala nola gorputz-masaren indizea, gerriaren zirkunferentzia, glukosa eta kolesterol totala, modu negatiboan korrelatu ziren AFren parametro objektiboekin, eta HDLc korrelazio positiboan korrelatu zen AFren parametro objektiboekin eta negatiboan AFren parametro subjektiboekin. Gizonen artean, GMI eta CC korrelazio negatiboa izan zuten AFren parametro objektiboekin, eta odoleko kolesterola, LDLc eta triglizeridoak korrelazio negatiboa izan zuten AFren parametro subjektiboekin.

Ondorioak: emakumeen kasuan egokiagoa dirudi FA neurtzeko metodo objektiboak erabiltzea; gizonen kasuan, aldiz, metodo objektiboak eta subjektiboak osagarriak direla dirudi. Bi neurketa-metodoak, azelerometroak eta galdetegiak, aldi berean erabili behar dira populazio handiagoetako ikerketa-azterlanetan, AFren eta arrisku kardiobaskularraren arteko erlazio zehatzak ezartzeko.