Tratu ona eta zahartzea. Inplikazio praktikoak

Zahartzen diren pertsonen bereizgarri den heterogeneotasuna gorabehera, eskura ditugun datuek erakusten dute zahartzearen irudi soziala, oro har, narriadurarekin eta mendekotasunarekin lotuta dagoela. Horregatik, adinekoen eskubideen babesa, arian-arian, gai nagusi gisa eratzen ari da herritarren eguneroko bizitza hobetzeko plangintza gehienei heltzeko orduan.

Sarritan, babes ekonomikoaren bermearekin, baliabide soziosanitarioak edo kulturalak eskuratzearekin, aukeratzeko gaitasuna errespetatzearekin edo intimitatearekin lotzen da, baina ez da hain ohikoa tratuarekin lotutako egoerei aurre egitea, pertsona horien eskubideak larriki urra baititzakete. Erakundeen lana, nolanahi ere, ez da nahikoa izango tratu onaren kultura premiaz orokortzen ez den bitartean. Pertsonen duintasuna defendatzea eta haien autonomia eta erabakitzeko gaitasuna sustatzea oinarri izango dituen esparru etikoan oinarritu behar da. Tratu onak profesionaltasuna eskatzen du, baina zentzutasuna, pertsonen lehentasunak eta autonomia errespetatzea, entzuteko betebeharra, adineko pertsona bakoitzaren atzean historia luzeko bizitza dagoela ulertzeko betebeharra eta kontuan hartzea merezi duela ezartzen du. Zentzu horretan, beharrezkoa ez den paternalismoa alde batera utzi behar dugu, adinekoekin ezartzen ditugun harremanak askotan arautzen baititu, eta edozein adinetan arriskuak hartzen ditugula ulertzen dugu. Zahartzaroan zergatik dago dena erabakita beti eskatzen ez den "segurtasun" baten alde? Jar gaitezen haien lekuan eta ekidingo ditugu guretzat nahi ez genituzkeen egoera asko. Printzipio horrek oinarrizko prebentzio-formula ona dakar, baina ez bakarra.

Azken finean, gai konplexu hori, hamarkadetan ezkutatua, protagonismoa hartzen ari da azken urteotan, nazioarteko erakundeek, adinekoen erakundeek, osasun- eta gizarte-zerbitzuetako profesionalek eta herrialde desberdinetako gizarte-politiken arduradunek bultzatuta.

Ikastaro hau aukera bat da tratu ona eta zahartzea dagokion diziplina anitzeko ikuspegitik eztabaidatzeko, arreta berezia jarriz zahartzen ari diren pertsonen eskubide eta gaitasunetara egokitutako kultura garatzen lagunduko duten ekimenen aurkezpenari.

Helburuak

• Adineko pertsonenganako tratuari buruzko estereotipoen inplikazioak aztertzea.
• Praktika profesionaletan tratu ona sustatzeko ekimenak ezagutaraztea.
• Adinekoen eskubideen esparru etikoa aurkeztea.
• Pertsonak ardatz dituzten arreta-ereduek laguntza-premiak dituzten adinekoak behar bezala tratatzeko eskaintzen dituzten aukerak eztabaidatzea.